I dialetti Galloitalici della Basilicata

A cura di Giovanna Ciampo e Maria Teresa Greco

La nèglië a la Sèrrë, acqua ndèrrë.
La nebbia alla Serra, pioggia in arrivo.

Tre vi¿¿i tinë Tónnë: tabacchë, vin’e frònnë
Tre vizi ha Tonne: tabacco, vino e foglie

Dimmë a cchi si ffiglië të sacci’a ddì a cchi ssëmmiglië.
Dimmi a chi sei figlio e ti saprò dire a chi somigli.

Aria róssë o vindë o mbóssë.
Aria rossa o vento o pioggia.

Li ciuccë së la ddannë e li bbarilë vannë pë ssòttë.
Gli asini se le suonano e i barili si rompono.

Tattë taglië e mamm’ ammën¿èddë.
Papà taglia e mamma accumula.

Vóscë rë chiazzë trìvëlë rë casë.
Voci di piazza guai in casa.

Acquë rë pacchianë nun ghìuvë e ttrapànë.
Pioggia lenta, non porta molta acqua, ma penetra.

Sanda Catarinë la névë susë a la spinë.
Santa Caterina la neve è sulla spina.

Ãranë pë qquannë së pisë e vvinë pë qquannë së vërnègnë.
Grano quando si miete e vino quando si vendemmia.

Commë ménë u vindë accusscì të mèttë o rëbbattë.
Come tira il vento così ti metti al riparo.

Sandë Martinë mënèstrë e ccucinë.
San Martino minestra e cucina.

Natalë arròbba ggërnarë.
Natale ruba giornate (lavorative).

Mazzë e ppanèllë fannë li figlië bbèllë.
Botte e pane fanno i figli belli.

Mazzë e pprësuttë fannë li figlië bbruttë.
Botte e prosciutto fanno i figli brutti (maleducati).

L’amici¿ia së mandinë si u salviéttë va e vvinë.
L’amicizia si mantiene se la salvietta va e viene.

Quannë së zappë e qquannë së póta zè Nnëcólë non tinë nëvórë, quannë së magnë e qquannë së cantë sò parentë tuttë quantë.
Quando si zappa e quando si pota zio Nicola non ha nipoti; quando si mangia e quando si canta sono parenti tutti quanti.

Li sacchë vacandë nu stannë all’addèrtë.
I sacchi vuoti non stanno all’impiedi.

U fuu së fa ppë li ddègnë gròssë, u fuu rë paglië murë valèndë.
Il fuoco si fa con la legna grossa, il fuoco (fatto) di paglia si spegne subito.